Problemi sa crevima i butirat!

Problemi sa crevima su relativno česti kod pacijenata.

Jedna od novih vrsta preparata koji su se pojavili na našim prostorima sadrže i supstancu pod nazivom butirat.

Pokušaćemo u ovom tekstu da vam objasnimo šta je to i kako ona pomaže našim crevima da normalno funkcionišu.

Šta je to butirat?

Da bi creva normalno funkcionisala i da se ne bi dešavali problemi sa crevima potrebne su različite vrste supstanci.

Među njima su najvažniji butirati.

Butirat je masna kiselina kratkog lanca koja se nalazi u našem debelom crevu.

Ova kiselina nastaje fermentacijom dijetetskih vlakana i celuloze pod uticajem crevne mikroflore.

Pored butirata, sirćetna i propionska kiselina ostvaraju udeo od 90 % svih kratkolančanih masnih kiselina prisutnih u našim crevima.

Čemu služi butirat?

Jedna od najvažnijih uloga butirata ili buterne kiseline (stalno prelaze iz jednog oblika u drugi) ali i drugih kratkolančanih masnih kiselina je da obezbede ćelijama debelog creva energetske potrebe.

Buterna kiselina obezbeđuje oko 70 % tih potreba.

Druga važna uloga je antiinflamatorno dejstvo butirata, tj njegov antizapaljenski efekat.

Ovaj efekat se posebno ističe u lečenju inflamatornih bolesti creva kao što su ulcerozni kolitis, Kronova bolest kao i u tretmanu iritabilnog kolona.

Mehanizam koji leži u osnovi ovog efekta butirata je barem delimično posledica inhibicije aktivacije jednog proteinskog kompleksa (transkripcionog faktora poznatog kao NF-kB) koji reguliše ekspresiju različitih gena uključenih u upalu i imunitet, kao što su proinflamatorni citokini i enzimi, razni drugi molekuli, proteini i faktori rasta.

Treća uloga butirata je održavanje crevne barijere i njenih odbrambenih mehanizama.

Ovu funkciju vrši tako što stimuliše proizvodnju određenih supstanci koje učestvuju u formiranju mukoznog sloja creva.

Time dolazi do povećane zaštite od štetnih agenasa koji se nalaze u crevima.

Četvrta uloga koja bi bila od značaja je uticaj na motilitet odnosno pokrete naših creva.

Taj efekat butirata bi bio od značaja u lečenju bolesti debelog creva gde je pasaža crevnog sadržaja poremećena.

I dalje se rade mnoga istraživanja vezana za funkciju butirata pogotovo kada su u pitanju problemi sa crevima.

Pored delovanja na debelo crevo ova kiselina ostvaruje uticaj i na metaboličke procese i mehanizme koji se nalaze van gastrointestinalnog trakta.

Tu bismo izdvojili delovanje na insulinsku rezistenciju, gojaznost, metabolizam lipida itd…

U kojim situacijama su povećane potrebe našeg organizma za buternom kiselinom?

Različiti problemi sa crevima i organizmom mogu da dovedu do povećane potrebe za butiratima.

Ti problemi mogu da dovedu do smanjene proizvodenje, a sa druge strane povećane potražnje za buternom kiselinom.

Najčešće su to:

upale creva, različite etiologije koje su obično praćene dijarejama,

oštećenja creva iz bilo kojeg razloga,

povećane potrebe našeg organizma za energijom,

poremećaji u proizvodnji buterne kiseline…

Gde se mogu naći butirati?

Kao što smo već pomenuli, butirate najvećim delom stvaraju dobre bakterije iz naših creva razgradnjom dijetskih vlakana.

Kako biste obezbedili normalnu količinu butirata potrebno je unositi namirnice bogate tim vlaknima.

U te namirnice ubrajamo integralne žitarice, mahunarke, koštunjave plodove, artičoke, banane, krompir, jabuke, breskve, smokve, crni luk, beli luk, pirinač …

U mlečnim proizvodima možete naći buternu kiselinu, najviše u puteru.

Pored namirnica postoje i suplementi koji sadrže butirat, kao i njihova kombinacija sa probiotskim kulturama koji sve više nalaze mesto u olakšavanju tegoba koje prate neka stanja kao što su sindrom iritabilnog kolona, kolitisi i mnoga druga.

Koji je dozvoljen dnevni unos butirata?

Dozvoljen dnevni unos prema dosadašnjim istraživanjima je od 150-300 mg dnevno.

Do sada, prema istraživanjima, efekti butirata su obećavajući što se tiče funkcionisanja digestivnog trakta, ali ima potencijal da ostvari zadovoljavajuća dejstva i na druge organe.